- 13913 S. Post Oak Rd, Houston TX 77045
- Phone: (281) 838-0535. Fax: (832) 550-2889
- Trụ Trì: Tỳ khưu Giác Đẳng
- Email: phapluan@gmail.com
- Web: chuaphapluan.com
- Xem bản đồ
Lớp Phật Pháp Buddhadhamma
Môn học: TƯƠNG ƯNG BỘ – SAṂYUTTANIKĀYA
Bài học ngày 8.12.2021
GIÀU ĐỔI BẠN, SANG ĐỔI VỢ
Kinh Thiểu Số (Appakasuttaṃ)
(CHƯƠNG III. TƯƠNG ƯNG KOSALA, PHẨM THỨ NHẤT) (S.i, 73)
Đối với người nghèo nếu do một đưa đẩy nào đó bỗng trở nên giàu có thì thường được xem là may mắn. Ít người nghĩ tới điều nầy: phần đông sau khi trở thành giàu có thường đắm say dục lạc và tạo nhiều ác hạnh. Cách ăn uống tàn nhẫn hơn; cách hưởng thụ sa đọa hơn; đối xử với người khác thiếu cảm thông hơn; và ích kỷ thập phần. Đức Phật còn dạy rõ hơn: do đắm nhiễm tạo nhiều ác nghiệp, và do vậy tương lai chịu nhiều khổ quả. Phần đông con người sợ nghèo. Rất ít người sợ sự sa đoạ của nếp sống giàu có. Chúng ta nên bình tâm để thấy điều nầy: sống với tiền bạc hạn chế vậy mà ít tạo ác nghiệp hơn cuộc sống tiền rừng bạc biển. Hơi khó tin nhưng chịu suy nghĩ sẽ thấy.
Bản dịch của HT Thích Minh Châu | Bản hiệu đính | |
Sāvatthinidānaṃ. Ở tại Sāvatthī. |
||
Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – Ngồi xuống một bên, vua Pasenadi nước Kosala bạch Thế Tôn: |
||
‘‘idha mayhaṃ, bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘appakā te sattā lokasmiṃ ye uḷāre uḷāre bhoge labhitvā na ceva majjanti, na ca pamajjanti, na ca kāmesu gedhaṃ āpajjanti, na ca sattesu vippaṭipajjanti. Atha kho eteva bahutarā sattā lokasmiṃ ye uḷāre uḷāre bhoge labhitvā majjanti ceva pamajjanti, ca kāmesu ca gedhaṃ āpajjanti, sattesu ca vippaṭipajjantī’’’ti. -- Ở đây, bạch Thế Tôn, trong khi con đang ngồi yên tịnh một mình, tư tưởng này khởi lên nơi con: "Ít thay là những người trong đời này, sau khi được tài sản phong phú, dồi dào lại có thể không bị lôi cuốn, không bị chìm đắm, không bị say mê trong các dục và không có những hành vi không tốt đẹp đối với các người khác. Trái lại, thật là nhiều thay, những người trong đời này, sau khi được tài sản phong phú, dồi dào, có thể bị lôi cuốn, bị chìm đắm, bị say mê trong các dục và có những hành vi không tốt đẹp đối với các người khác. |
||
‘‘Evametaṃ, mahārāja, evametaṃ, mahārāja! Appakā te, mahārāja, sattā lokasmiṃ, ye uḷāre uḷāre bhoge labhitvā na ceva majjanti, na ca pamajjanti, na ca kāmesu gedhaṃ āpajjanti, na ca sattesu vippaṭipajjanti. Atha kho eteva bahutarā sattā lokasmiṃ, ye uḷāre uḷāre bhoge labhitvā majjanti ceva pamajjanti ca kāmesu ca gedhaṃ āpajjanti, sattesu ca vippaṭipajjantī’’ti. Idamavoca...pe... -- Thật sự là vậy, thưa Ðại vương. Thật sự là vậy, thưa Ðại vương. Ít thay là những người trong đời này, sau khi được tài sản phong phú, dồi dào, lại có thể không bị lôi cuốn, không bị chìm đắm, không bị say mê trong các dục và không có những hành vi không tốt đẹp đối với người khác. Trái lại, thật là nhiều thay những người trong đời này, sau khi được tài sản phong phú, dồi dào, có thể bị lôi cuốn, bị chìm đắm, bị say mê trong các dục và có những hành vi không tốt đẹp đối với các người khác. |
||
‘‘Sārattā kāmabhogesu, giddhā kāmesu mucchitā; Atisāraṃ na bujjhanti, migā kūṭaṃva oḍḍitaṃ; Pacchāsaṃ kaṭukaṃ hoti, vipāko hissa pāpako’’ti. |
Loài người bị đắm say, Trong tài sản, trong dục, Họ tham lam, điên dại, Trong các dục ở đời, Không ý thức rõ ràng, Ðã quá độ say mê, Chẳng khác gì con nai, Không thấy đặt bẫy sập, Về sau họ khổ đau, Chịu quả báo ác nghiệp. |
Say đắm trong dục lạc, Của giàu sang phú túc, Không ý thức được rằng, Đã lạc bước quá xa, Giống như nai sa bẫy, Chịu đau khổ về sau, Do ác nghiệp đã làm. |
Sārattā kāmabhogesu |
đắm say trong dục lạc và giàu sang |
giddhā kāmesu mucchitā | tham lam điên dại trong dục vọng |
Atisāraṃ na bujjhanti | họ không nhận ra đã đi quá xa |
migā kūṭaṃva oḍḍitaṃ | giống như con nai sa vào cạm bẫy |
Pacchāsaṃ kaṭukaṃ hoti | bị đau khổ về sau |
vipāko hissa pāpako’’ti | chịu quả xấu của ác hạnh |
Chữ appaka nên được hiểu là cái gì rất ít so với cái lớn hơn chứ không phải chỉ là chênh lệch. Trong bài kinh nầy nên hiểu là “thật quá ít ỏi”.
Dịch giả: Hoà Thượng Thích Minh Châu
Hiệu đính và biên soạn Giáo trình: Tỳ kheo Giác Đẳng
-ooOoo-
6. Appakasuttaṃ [Mūla]
117. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho rājā pasenadi kosalo bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha mayhaṃ, bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘appakā te sattā lokasmiṃ ye uḷāre uḷāre bhoge labhitvā na ceva majjanti, na ca pamajjanti, na ca kāmesu gedhaṃ āpajjanti, na ca sattesu vippaṭipajjanti. Atha kho eteva bahutarā sattā lokasmiṃ ye uḷāre uḷāre bhoge labhitvā majjanti ceva pamajjanti, ca kāmesu ca gedhaṃ āpajjanti, sattesu ca vippaṭipajjantī’’’ti.
‘‘Evametaṃ, mahārāja, evametaṃ, mahārāja! Appakā te, mahārāja, sattā lokasmiṃ, ye uḷāre uḷāre bhoge labhitvā na ceva majjanti, na ca pamajjanti, na ca kāmesu gedhaṃ āpajjanti, na ca sattesu vippaṭipajjanti. Atha kho eteva bahutarā sattā lokasmiṃ, ye uḷāre uḷāre bhoge labhitvā majjanti ceva pamajjanti ca kāmesu ca gedhaṃ āpajjanti, sattesu ca vippaṭipajjantī’’ti. Idamavoca...pe...
‘‘Sārattā kāmabhogesu, giddhā kāmesu mucchitā;
Atisāraṃ na bujjhanti, migā kūṭaṃva oḍḍitaṃ;
Pacchāsaṃ kaṭukaṃ hoti, vipāko hissa pāpako’’ti.
6. Appakasuttavaṇṇanā [Aṭṭhakathā]
117. Chaṭṭhe uḷāre uḷāreti paṇīte ca bahuke ca. Majjantīti mānamajjanena majjanti. Atisārantiatikkamaṃ. Kūṭanti pāsaṃ. Pacchāsanti pacchā tesaṃ. Chaṭṭhaṃ.