Lớp Phật Pháp Buddhadhamma
Giáo trình TƯƠNG ƯNG BỘ – SAṂYUTTANIKĀYA
Bài học ngày 21.5.2021
BỊ HẠI VÌ HẠI NGƯỜI VÔ HẠI
Kinh Xúc Chạm (Phusatisuttaṃ)
CHƯƠNG I. TƯƠNG ƯNG CHƯ THIÊN, PHẨM KIẾM
Xâm lấn, gây hại cho chúng sanh khác vốn là bản chất thường có của phàm phu ở đời. Xâm hại đến người bất hại, chỉ cho bậc thánh thanh tịnh thì quả báo khổ đau lại khó lường được. Khai kệ ngôn trong bài kinh nầy được một vị thiên và Đức Phật nói lên khi có một sự việc xẩy ra liên quan tới tỳ kheo Kokāliya khởi ác tâm miệt thị và vu khống nhị vị thượng thủ thinh văn là Tôn giả Sāriputta và Tôn giả Moggallāna. Cuối cùng Kokāliya chết thảm vì ác nghiệp và sanh vào địa ngục.
Sāvatthinidānaṃ . Ekamantaṃ ṭhitā kho sā devatā bhagavato santike imaṃ gāthaṃ abhāsi :
... Nhân duyên ở (Sāvatthī ), Ðứng một bên, vị Thiên ấy nói lên bài kệ này trước mặt Thế Tôn:
(Vị Thiên)
''Nāphusantaṃ phusati ca,
Không xúc, không có chạm,
phusantañca tato phuse.
Có xúc, thời có chạm,
Tasmā phusantaṃ phusati,
Nên hại người không hại,
appaduṭṭhapadosinanti..
Tức có xúc, có chạm,
Bản hiệu đính:
Vô hại với bất hại,
Bị hại vì hãm hại.
Ai hại người vô hại,
Người gây hại tự hại.
(Thế Tôn)
''Yo appaduṭṭhassa narassa dussati,
Ai hại người không hại,
Suddhassa posassa anaṅgaṇassa.
Người tịnh, không ô nhiễm,
Tameva bālaṃ pacceti pāpaṃ,
Kẻ ngu hái quả ác,
Sukhumo rajo paṭivātaṃva khittoti..
Như ngược gió tung bụi.
Bản hiệu đính:
Ai hại người vô hại,
Bậc thanh tịnh vô tội.
Sẽ phải nhận quả khổ,
Như tung bụi ngược gió.
Aphusanta: (người) không đụng chạm
Phusati: đụng chạm
N’āphusantaṃ phusati: Không chạm được người không đụng (không hại được người bất hại)
phusantañca tato phuse: Chạm người đụng chạm (gây hại kẻ hảm hại).
appaduṭṭha: không giận dữ, không uế nhiễm
padosinanti: làm hại, gây hại
Suddhassa posassa anaṅgaṇassa: bậc thanh tịnh, bậc thánh
paṭivātaṃva: ngược gió
Kệ ngôn của vị thiên không khác ý nghĩa với lời Phật dạy: Người khởi ác tâm phạm đến bậc thánh vô hại sẽ gặt ác quả khổ báo. Trong kệ ngôn của Phật mang hình ảnh thí dụ một người tung bụi ngược gió thì người bị vương bụi là chính mình.
Dịch giả: Hoà Thượng Thích Minh Châu
Biên soạn Giáo trình: Tỳ kheo Giác Đẳng
-ooOoo-
2. Phusatisuttaṃ [Mūla]
22. ''Nāphusantaṃ phusati ca, phusantañca tato phuse.
Tasmā phusantaṃ phusati, appaduṭṭhapadosinanti..
''Yo appaduṭṭhassa narassa dussati,
Suddhassa posassa anaṅgaṇassa.
Tameva bālaṃ pacceti pāpaṃ,
Sukhumo rajo paṭivātaṃva khittoti..
2. Phusatisuttavaṇṇanā [Aṭṭhakathā]
22. Dutiye nāphusantaṃ phusatīti kammaṃ aphusantaṃ vipāko na phusati, kammameva vā aphusantaṃ kammaṃ na phusati. Kammañhi nākaroto kariyati. Phusantañca tato phuseti kammaṃ phusantaṃ vipāko phusati, kammameva vā phusati. Kammañhi karoto kariyati. Tasmā phusantaṃ phusati, appaduṭṭhapadosinanti yasmā na aphusantaṃ phusati, phusantañca phusati, ayaṃ kammavipākānaṃ dhammatā, tasmā yo ‘‘appaduṭṭhassa narassa dussati, suddhassa posassa anaṅgaṇassā’’ti evaṃ vutto appaduṭṭhapadosī puggalo, taṃ puggalaṃ kammaṃ phusantameva kammaṃ phusati, vipāko vā phusati. So hi parassa upaghātaṃ kātuṃ sakkoti vā mā vā, attā panānena catūsu apāyesu ṭhapito nāma hoti. Tenāha bhagavā – ‘‘tameva bālaṃ pacceti pāpaṃ, sukhumo rajo paṭivātaṃva khitto’’ti. Dutiyaṃ.
