Lớp Phật Pháp Buddhadhamma
Giáo trình TƯƠNG ƯNG BỘ – SAṂYUTTANIKĀYA
Bài học ngày 20.7.2021
XƯNG TÁN BẬC CHÁNH ĐẲNG CHÁNH GIÁC
Kinh Bậc Hoàn Toàn (Anomasuttaṃ)
CHƯƠNG I. TƯƠNG ƯNG CHƯ THIÊN, PHẨM THIÊU CHÁY (S.i,33)
Không phải ai lạy Phật cũng hiểu Phật và có chánh tín ở nơi Phật. Bài kinh nầy chỉ vỏn vẹn một bài kệ ngắn để xưng tán Thế Tôn. Lời ca ngợi rất đẹp và mang nhiều ý nghĩa. Giữa nhân loại vốn chỉ biết sùng bái thượng đế thần linh theo ý nghĩa là đấng có quyền năng vô song thì lời xưng tán Phật Đà nói lên ý nghĩa thế nào là bậc vô thượng ở đời trong ngôn ngữ đẹp nhất có thể biểu đạt.
''Anomanāmaṃ nipuṇatthadassiṃ,
paññādadaṃ kāmālaye asattaṃ.
Taṃ passatha sabbaviduṃ sumedhaṃ,
ariye pathe kamamānaṃ mahesinti..
Bậc viên mãn toàn diện,
Thấy được nghĩa bí huyền,
Ban phát chân trí tuệ,
Thoát ly khỏi dục tạng,
Thấy được bậc toàn trí,
Bậc Thiện tuệ trí giác.
Vị Ðại Thánh dấn bước,
Trên con đường Thánh đạo.
Bản hiệu đính:
[Thiên nhân]
Hãy nhìn Đấng Toàn Hảo,
Bậc thấy đạo nhiệm mầu,
Bậc ban bố tuệ giác,
Bậc cư trần vô cấu,
Bậc diệu giác toàn tri,
Bậc từng trãi thánh đạo.
Anomanāmaṃ: Bậc toàn hảo, toàn thiện, toàn chân
Nipuṇatthadassiṃ: bậc thấy đạo nhiệm mầu
Paññādadaṃ: bậc ban bố trí tuệ
Kāmālaye asattaṃ: bậc cư trần vô cấu.
Ariye pathe kamamānaṃ mahesin. Bậc đã đi qua hành trình cao cả dẫn đến giác ngộ giải thoát.
Theo Sớ giải Đức Phật được xưng tán là bậc Anomanāmaṃ vì Ngài có đầy đủ những ân đức cao quý.
Phật là “Bậc thấy đạo huyền vi” vì Ngài có thấu triệt những điểm vi tế của cuộc sống như uẩn, xứ, giới, đế.
Phật là “Bậc Ban Bố Trí Tuệ” vì Ngài truyền dạy con đường dẫn đến thành tựu tuệ giác.
Phật là bậc đã kinh qua thánh đạo vì Ngài đã đi qua hành trình dẫn đến đạo quả vô thượng toàn giác.
Dịch giả: Hoà Thượng Thích Minh Châu
Biên soạn Giáo trình: Tỳ kheo Giác Đẳng
-ooOoo-
5. Anomasuttaṃ [Mūla]
45. ''Anomanāmaṃ nipuṇatthadassiṃ, paññādadaṃ kāmālaye asattaṃ.
Taṃ passatha sabbaviduṃ sumedhaṃ, ariye pathe kamamānaṃ mahesinti..
5. Anomasuttavaṇṇanā [Aṭṭhakathā]
45. Pañcame anomanāmanti sabbaguṇasamannāgatattā avekallanāmaṃ, paripūranāmanti attho. Nipuṇatthadassinti bhagavā saṇhasukhume khandhantarādayo atthe passatīti nipuṇatthadassī. Paññādadanti anvayapaññādhigamāya paṭipadaṃ kathanavasena paññāya dāyakaṃ. Kāmālaye asattanti pañcakāmaguṇālaye alaggaṃ. Kamamānanti bhagavā mahābodhimaṇḍeyeva ariyamaggena gato, na idāni gacchati, atītaṃ pana upādāya idaṃ vuttaṃ. Mahesinti mahantānaṃ sīlakkhandhādīnaṃ esitāraṃ pariyesitāranti. Pañcamaṃ.
