Lớp Phật Pháp Buddhadhamma
Môn học: TƯƠNG ƯNG BỘ – SAṂYUTTANIKĀYA
Bài học ngày 3.6.2025
HIỂN BÀY CHÂN TƯỚNG
Kinh Koṭṭhika I, II, III (Koṭṭhikāniccasuttaṃ)
Chương XXXV. Tương Ưng Sáu Xứ – Phẩm Đoạn Diệt Hỷ Lạc (SN.35.161 - 163)
KINH VĂN
162. atha kho āyasmā mahākoṭṭhiko yena bhagavā tenupasaṅkami ... pe ... ekamantaṃ nisinno kho āyasmā koṭṭhiko bhagavantaṃ etadavoca — “sādhu me, bhante, bhagavā saṃkhittena dhammaṃ desetu, yamahaṃ bhagavato dhammaṃ sutvā eko vūpakaṭṭho appamatto ātāpī pahitatto vihareyyan”ti. ♦ “yaṃ kho, koṭṭhika, aniccaṃ tatra te chando pahātabbo. kiñca, koṭṭhika, aniccaṃ? cakkhu kho, koṭṭhika, aniccaṃ; tatra te chando pahātabbo. rūpā aniccā; tatra te chando pahātabbo. cakkhuviññāṇaṃ aniccaṃ; tatra te chando pahātabbo. cakkhusamphasso anicco; tatra te chando pahātabbo. yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi aniccaṃ; tatra te chando pahātabbo ... pe ... jivhā aniccā; tatra te chando pahātabbo. rasā aniccā; tatra te chando pahātabbo. jivhāviññāṇaṃ aniccaṃ; tatra te chando pahātabbo. jivhāsamphasso anicco; tatra te chando pahātabbo. yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi aniccaṃ; tatra te chando pahātabbo ... pe ... mano anicco; tatra te chando pahātabbo. dhammā aniccā; tatra te chando pahātabbo. manoviññāṇaṃ aniccaṃ; tatra te chando pahātabbo. manosamphasso anicco; tatra te chando pahātabbo. yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedayitaṃ sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā tampi aniccaṃ; tatra te chando pahātabbo. yaṃ kho, koṭṭhika, aniccaṃ tatra te chando pahātabbo”ti. sattamaṃ.
162. Bấy giờ, Tôn giả Mahākoṭṭhika đi đến chỗ Thế Tôn, đảnh lễ Ngài, rồi ngồi xuống một bên. Khi đã an tọa một bên, Tôn giả Koṭṭhika bạch Thế Tôn rằng:
— “Bạch Thế Tôn, xin Thế Tôn hãy thuyết pháp vắn tắt cho con. Sau khi nghe pháp từ Thế Tôn, con sẽ sống một mình, ẩn cư, không phóng dật, tinh cần, nhiệt tâm, chánh niệm và tỉnh giác.”
Thế Tôn dạy:
— “Này Koṭṭhika, cái gì là vô thường thì Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Và cái gì, này Koṭṭhika, là vô thường?
Mắt là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Sắc là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với chúng. Nhãn thức là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Nhãn xúc là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Cảm thọ — lạc, khổ hay không lạc không khổ — khởi lên do duyên nhãn cũng là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với chúng.
... (tương tự như trên đối với lưỡi)
Lưỡi là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Vị trần là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với chúng. Thiệt thức là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Thiệt xúc là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Cảm thọ — lạc, khổ hay không lạc không khổ — khởi lên do duyên thiệt xúc cũng là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với chúng.
... (và tương tự như vậy đối với ý)
Ý là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Cảnh pháp trần là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với chúng. Ý thức là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Ý xúc là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với nó. Cảm thọ — lạc, khổ hay không lạc không khổ — khởi lên do duyên xúc nơi ý xúc cũng là vô thường, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng đối với chúng.
Này Koṭṭhika, cái gì là vô thường, đối với cái đó, Thầy cần phải từ bỏ dục vọng.”
Bản dịch của Hoà thượng Thích Minh Châu
161. VII. Kotthika (1) (S.iv,145)
1) ...
2) Rồi Tôn giả Mahà Kotthika đi đến Thế Tôn...
3) Ngồi xuống một bên, Tôn giả Mahà Kotthika bạch Thế Tôn:
-- Bạch Thế Tôn, lành thay, nếu Thế Tôn thuyết pháp vắn tắt cho con. Sau khi nghe pháp từ Thế Tôn, con sẽ sống một mình an tịnh, không phóng dật, nhiệt tâm, tinh cần.
-- Cái gì vô thường, này Kotthika, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Này Kotthika, cái gì là vô thường?
4) Mắt là vô thường, này Kotthika, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Các sắc là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Nhãn thức là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Nhãn xúc là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Phàm duyên nhãn xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ, hay bất khổ bất lạc; cảm thọ ấy là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục.
5-8) Tai... Mũi... Lưỡi... Thân...
9) Ý là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Các pháp là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Ý thức là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Ý xúc là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục. Phàm duyên ý xúc khởi lên cảm thọ gì, lạc, khổ, hay bất khổ bất lạc; cảm thọ ấy là vô thường, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục.
10) Cái gì vô thường, này Kotthika, ở đấy Ông cần phải đoạn trừ lòng dục.
162-163. VIII-IX. Kotthika (2) (3)(S,iv,146)
(Hai kinh này giống kinh trên chỉ khác là một kinh nói đến khổ, một kinh nói đến vô ngã)
