Môn học: TƯƠNG ƯNG BỘ – SAṂYUTTANIKĀYA
Bāi học ngāy 24.8.2024
Cẩn Thận Với Tất Cả Dục Niệm
Kinh Diệt Dục I & II (Chandappahānasuttaṃ & Dutiyachandappahānasuttaṃ)
Tập III – Uẩn
Chương I. Tương Ưng Uẩn-Phần III-Phẩm Khía Cạnh (S,iii,111, 112)
Không phải hể muốn là được. Nhưng tất cả sự tạo dựng trong cuộc sống đều khởi nguồn từ ý muốn. Có phương ngôn: Hãy coi chừng ý muốn của bạn vì chúng có thể trở thành hiện thực. Đức Phật dạy toàn bộ năm uẩn hay cả tam giới đều tập khởi từ ái. Hành trình chuyển hoá bản thân có thể là sự hoán đổi tham dục bằng pháp dục.
Kinh văn
Tại Sāvatthī. “Này chư Tỳ khưu, đối với sắc, bất kỳ dục vọng, tham ái, hoan lạc, hay khát khao nào, hãy từ bỏ nó. Như vậy, sắc sẽ bị từ bỏ, bị cắt đứt từ gốc rễ, trở thành như một gốc cây cọ, bị đốn chặt để không còn có thể hồi sinh trong tương lai. Điều này cũng tương tự đối với thọ, tưởng, hành và thức.”
Kinh Từ bỏ Dục Vọng II
Tại Sāvatthī. “Này chư Tỳ khưu, bất kỳ dục vọng nào đối với sắc, bất kỳ tham ái, hoan lạc, khát khao, dính mắc, chấp thủ, dục niệm, đeo bám và khuynh hướng tiềm ẩn nào—hãy từ bỏ chúng. Như vậy, sắc sẽ bị từ bỏ, bị cắt đứt từ gốc rễ, trở nên như một gốc cây cọ, bị đốn chặt không còn có thể hồi sinh trong tương lai. Điều này cũng tương tự đối với thọ, tưởng, hành và thức.”
Chú thích
Chữ “chanda” có nghĩ là ước muốn, mong mỏi, thèm khát. Ở đây chỉ cho tất cả hình thái ái chấp đối với 5 uẩn.
Dục vọng hay ái chấp hiện hữu với nhiều cấp độ và hình thái mà hành giả nên lưu tâm. Chính sự thích thú, dù mảy may, vẫn có thể làm sanh khởi sự vướng mắc lâu dài, giống như hoa dã quỳ chỉ còn chút rễ trong đất vẫn có thể mọc xum xuê khi thời tiết thích hợp.
Cây tāla là cây cọ (đôi khi cũng gọi là cây kè) một loại cây nằm trong họ palm có hình dáng như cây thốt nốt, hoặc cây chà là. Loại cây này có đặc điểm là đã đốn gốc thì không thể mọc lại. Trong các bản dịch chữ Hán thường gọi theo phiên âm là “cây ta la”.
Tỳ khưu Giác Đẳng dịch và biên soạn.
Dưới đây là chánh văn Pāli cùng với bản Việt dịch của Hoà thượng Thích Minh Châu
Kinh Dục Được Đoạn Trừ (Chandappahānasuttaṃ)
Sāvatthinidānaṃ.
“Rūpe, bhikkhave, yo chando yo rāgo yā nandī yā taṇhā, taṃ pajahatha. Evaṃ taṃ rūpaṃ pahīnaṃ bhavissati ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhammaṃ.
Nhân duyên ở Sāvatthi …
—Này các Tỷ-kheo, phàm có dục nào, tham nào, hỷ nào, khát ái nào đối với sắc, hãy đoạn trừ nó. Như vậy, sắc ấy sẽ được đoạn trừ, cắt đứt tận gốc rễ, làm cho như thân cây ta-la, làm cho không thể tái sanh, không thể sanh khởi lại trong tương lai.
Vedanāya …pe… saññāya … saṅkhāresu … viññāṇe yo chando yo rāgo yā nandī yā taṇhā, taṃ pajahatha. Evaṃ taṃ viññāṇaṃ pahīnaṃ bhavissati ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhamman”ti.
Ðối với thọ … đối với tưởng … đối với các hành …
Này các Tỷ-kheo, phàm có dục nào, tham nào, hỷ nào, khát ái nào đối với thức, hãy đoạn trừ nó. Như vậy, thức sẽ được đoạn trừ, cắt đứt tận gốc rễ, làm cho như thân cây ta-la, làm cho không thể tái sanh, không thể sanh khởi lại trong tương lai.
Kinh Dục Được Đoạn Trừ II (Dutiyachandappahānasuttaṃ)
Sāvatthinidānaṃ.
“Rūpe, bhikkhave, yo chando yo rāgo yā nandī yā taṇhā ye upayupādānā cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayā, te pajahatha. Evaṃ taṃ rūpaṃ pahīnaṃ bhavissati ucchinnamūlaṃ …pe…
Nhân duyên ở Sāvatthi …
—Này các Tỷ-kheo, phàm có dục nào, tham nào, hỷ nào, khát ái nào, phàm có những chấp thủ phương tiện, tâm thủ trước, thiên chấp tùy miên nào đối với sắc … hãy đoạn trừ chúng. Như vậy, sắc ấy sẽ được đoạn tận, cắt đứt tận gốc rễ …
vedanāya … saññāya … saṅkhāresu yo chando …pe… evaṃ te saṅkhārā pahīnā bhavissanti ucchinnamūlā tālāvatthukatā anabhāvaṅkatā āyatiṃ anuppādadhammā. Viññāṇe yo chando yo rāgo yā nandī yā taṇhā ye upayupādānā cetaso adhiṭṭhānābhinivesānusayā, te pajahatha. Evaṃ taṃ viññāṇaṃ pahīnaṃ bhavissati ucchinnamūlaṃ tālāvatthukataṃ anabhāvaṅkataṃ āyatiṃ anuppādadhamman”ti.
… Ðối với thọ … đối với tưởng … đối với các hành …
Này các Tỷ-kheo, phàm có dục nào, tham nào, hỷ nào, khát ái nào, phàm có những chấp thủ phương tiện, tâm thủ trước, thiên chấp tùy miên nào đối với thức, hãy đoạn trừ chúng. Như vậy, thức ấy sẽ được đoạn tận, cắt đứt từ gốc rễ, làm cho như thân cây ta-la, làm cho không thể tái sanh, không thể sanh khởi lại trong tương lai.
