Lớp Phật Pháp Buddhadhamma
Môn học: TƯƠNG ƯNG BỘ – SAṂYUTTANIKĀYA
Bài học ngày 4.8.2021
CÁI THẬT SỰ TỐT
Kinh Già (Jarāsuttaṃ) và Kinh Không Già (Ajarāsuttaṃ)
(CHƯƠNG I. TƯƠNG ƯNG CHƯ THIÊN, PHẨM GIÀ) (S.i,36)
Đa số chúng sanh đi tầm cầu cái tốt nhất để mua, để thủ đắc, để kỳ vọng nương tựa ở mai sau. Một vị thiên hỏi Phật cái gì tốt nhất trong đời. Câu hỏi rất thú vị mà câu trả lời của Bậc Đại Giác có thể khiến nhiều người ngạc nhiên.
''Kiṃsu yāva jarā sādhu,
kiṃsu sādhu patiṭṭhitaṃ.
Kiṃsu narānaṃ ratanaṃ,
kiṃsu corehi dūharanti..
-- Vật gì tốt đến già?
Vật gì tốt kiên trú?
Vật gì vật báu người?
Vật gì cướp khó đoạt?
Bản hiệu đính:
-- Cái gì đến già vẫn tốt?
Cái gì càng vững càng hay?
Cáì gì quý nhất cho người?
Cái gì khó bị cướp đoạt?
(Thế Tôn)
''Sīlaṃ yāva jarā sādhu, saddhā sādhu patiṭṭhitā.
Paññā narānaṃ ratanaṃ, puññaṃ corehi dūharanti..
-- Giới là tốt đến già,
Tín là tốt kiên trú,
Tuệ, vật báu loài Người,
Công đức, cướp khó đoạt.
Bản hiệu đính:
-- Giới: đến già vẫn tốt
Tín: càng vững càng hay
Tuệ: báu vật loài người
Phước: không bị chiếm đọat
puññaṃ corehi dūharanti: Phước báu không thể lấy đi bởi kẻ trộm cướp.
Giới đức luôn có giá trị cho dù người trì giới có già tới đâu. Những bậc trưởng lão trì giới luôn là nơi quy ngưỡng của hai giới xuất gia và tại gia.
Niềm tin càng vững càng tốt như cây đại thụ rễ mọc càng nhiều thì thập phần vững chắc.
Trí tuệ là vật báu quý nhất của loài người vì chính sự khôn khéo hiểu biết khiến đời sống được tốt hơn.
Phước là tài sản không thể bị chiếm đoạt bởi vì mỗi chúng sanh có nghiệp riêng. Quả lành hay quả dữ do nghiệp lực thì không ai chiếm được của ai, không ai nhận thế được cho ai.
Dịch giả: Hoà Thượng Thích Minh Châu
Biên soạn giáo trình: Tỳ kheo Giác Đẳng
-ooOoo-
1. Jarāsuttaṃ [Mūla]
51. ''Kiṃsu yāva jarā sādhu, kiṃsu sādhu patiṭṭhitaṃ.
Kiṃsu narānaṃ ratanaṃ, kiṃsu corehi dūharanti..
''Sīlaṃ yāva jarā sādhu, saddhā sādhu patiṭṭhitā.
Paññā narānaṃ ratanaṃ, puññaṃ corehi dūharanti..
1. Jarāsuttavaṇṇanā [Aṭṭhakathā]
51. Jarāvaggassa paṭhame sādhūti laddhakaṃ bhaddakaṃ. Sīlaṃ yāva jarāti iminā idaṃ dasseti – yathā muttāmaṇirattavatthādīni ābharaṇāni taruṇakāleyeva sobhanti, jarājiṇṇakāle tāni dhārento ‘‘ayaṃ ajjāpi bālabhāvaṃ pattheti, ummattako maññe’’ti vattabbataṃ āpajjati, na evaṃ sīlaṃ. Sīlañhi niccakālaṃ sobhati. Bālakālepi hi sīlaṃ rakkhantaṃ ‘‘kiṃ imassa sīlenā’’ti? Vattāro natthi. Majjhimakālepi mahallakakālepīti.
Saddhā sādhu patiṭṭhitāti hatthāḷavakacittagahapatiādīnaṃ viya maggena āgatā patiṭṭhitasaddhā nāma sādhu. Paññā narānaṃ ratananti ettha cittīkataṭṭhādīhi ratanaṃ veditabbaṃ. Vuttañhetaṃ –
‘‘Yadi cittīkatanti ratanaṃ, nanu bhagavā cittīkato purisasīho, ye ca loke cittīkatā, tesaṃ cittīkato bhagavā. Yadi ratikaranti ratanaṃ, nanu bhagavā ratikaro purisasīho, tassa vacanena carantā jhānaratisukhena abhiramanti. Yadi atulyanti ratanaṃ, nanu bhagavā atulo purisasīho. Na hi sakkā tuletuṃ guṇehi guṇapāramiṃ gato. Yadi dullabhanti ratanaṃ, nanu bhagavā dullabho purisasīho. Yadi anomasattaparibhoganti ratanaṃ, nanu bhagavā anomo sīlena samādhinā paññāya vimuttiyā vimuttiñāṇadassanenā’’ti.
Idha pana dullabhapātubhāvaṭṭhena paññā ‘‘ratana’’nti vuttaṃ. Puññanti puññacetanā, sā hi arūpattā pariharituṃ na sakkāti. Paṭhamaṃ.
Kinh Không Già (Ajarāsuttaṃ)
CHƯƠNG I. TƯƠNG ƯNG CHƯ THIÊN, PHẨM GIÀ (S.i,36)
''Kiṃsu ajarasā sādhu, kiṃsu sādhu adhiṭṭhitaṃ.
Kiṃsu narānaṃ ratanaṃ, kiṃsu corehyahāriyanti..
-- Vật gì tốt không già?
Vật gì tốt trường cửu?
Vật gì vật báu người?
Vật gì cướp không đoạt?
(Thế Tôn)
''Sīlaṃ ajarasā sādhu, saddhā sādhu adhiṭṭhitā.
Paññā narānaṃ ratanaṃ, puññaṃ corehyahāriyanti..
-- Giới là tốt không già,
Tín là tốt trường cửu,
Tuệ, vật báu loài Người,
Công đức, cướp không đoạt.
Dịch giả: Hoà Thượng Thích Minh Châu
Biên soạn Giáo trình: Tỳ kheo Giác Đẳng
-ooOoo-
2. Ajarasāsuttaṃ [Mūla]
52. ''Kiṃsu ajarasā sādhu, kiṃsu sādhu adhiṭṭhitaṃ.
Kiṃsu narānaṃ ratanaṃ, kiṃsu corehyahāriyanti..
''Sīlaṃ ajarasā sādhu, saddhā sādhu adhiṭṭhitā.
Paññā narānaṃ ratanaṃ, puññaṃ corehyahāriyanti..
2. Ajarasāsuttavaṇṇanā [Aṭṭhakathā]
52. Dutiye ajarasāti ajīraṇena, avipattiyāti attho. Sīlañhi avipannameva sādhu hoti, vipannasīlaṃ ācariyupajjhāyādayopi na saṅgaṇhanti, gatagataṭṭhāne niddhamitabbova hotīti. Dutiyaṃ.
