Bài 60. Tương Hợp Thuộc Tánh Đối Với Tâm _ "14 Thuộc Tánh Bất Thiện" _ Lớp Phật Pháp Buddhadhamma _ Giáo trình Thắng Pháp Abhidhamma _ 25.2.2021

14 THUỘC TÁNH BẤT THIỆN

Nhóm si phần

(si, vô tàm, vô uý, giao động)

Tương hợp với 12 tâm bất thiện.

4 thuộc tánh si phần gọi là nhóm bất thiện biến hành vì có mặt trong tất cả trong tâm bất thiện.

Trong 4 thuộc tánh nầy thì thuộc tánh si tức là vô minh mang ảnh hưởng sâu rộng (….) trên cả hai phương diện vĩ mô và bình diện rộng.

Nhóm tham phần

(tham, tà kiến, ngã mạn)

Thuộc tánh tham tương hợp với tất cả 8 tâm tham.

Thuộc tánh tà kiến tương hợp với 4 tâm tham hợp tà.

Thuộc tánh ngã mạn CHỈ tương hợp tâm tham ly tà một cách bất định.

2 thuộc tánh tà kiến và ngã mạn chỉ có mặt trong tâm tham (2 thuộc tánh nầy không bao giờ có trong tâm si như nhiều người quan niệm).

2 thuộc tánh tà kiến và ngã mạn không bao giờ đi chung với nhau.

Nhóm sân phần

(sân, tật, lận, hối)

Tương hợp với hai tâm sân.

3 thuộc tánh tật, lận, hối không đi chung và có tánh cách bất định (không phải khi nào có tâm sân cũng phải có một trong ba thuộc tánh nầy).

Nhóm hôn phần

(hôn trầm, thuỵ miên)

Tương hợp với 4 tâm tham hữu trợ và tâm sân hữu trợ.

Hai thuộc tánh hôn trầm và thuỵ miên không có trong những tâm vô trợ mà chỉ có trong những tâm hữu trợ. Nhưng gọi là có cũng bất định nghĩa là không phải khi tâm hữu trợ sanh thì luôn phải có.

Nghi phần (nghi hoặc)

Chỉ tương hợp tâm si hoài nghi.

Đây là thuộc tánh trong 52 thuộc tánh chỉ với 1 tâm.