Lớp Phật Pháp Buddhadhamma
Môn học: THẮNG PHÁP PHỔ THÔNG
Bài học ngày 14.3.2024
THẮNG PHÁP TẬP YẾU (ABHIDHAMMATTHASAṄGAHA)
Bài 83. Quả Nghiệp Thiện Vô Sắc Giới
Arūpāvacarakusalañ ca yathākkamaṁ bhāvetvā āruppesu uppajjanti.
Tu tập thiện nghiệp vô sắc, (chúng sanh) tái sanh vào cõi vô sắc tương ứng (với thiền chứng).
(Tổng kết quả của nghiệp thiện sắc giới và vô sắc giới)
Itthaṁ mahaggataṁ puññaṁ yathābhūmi vavatthitaṁ
Janeti sadisaṁ pākaṁ paṭisandhippavattiyaṁ.
Idam ettha kammacatukkaṁ.
Ở đây, quả phúc đáo đại được phân định theo cõi sản sinh quả tương tự ở kiết sanh thức và (tiềm thức) trong kiếp sống.
Như vậy là 4 thứ nghiệp.
Chú Thích
Câu “Tu tập thiện nghiệp vô sắc, (chúng sanh) tái sanh vào cõi vô sắc tương ứng (với thiền chứng)” có nghĩa là thiền chứng nào sanh vào cõi ấy: chứng không vô biên xứ sanh vào cõi không vô biên; chứng thức vô biên xứ sanh vào cõi thức vô biên; chứng vô sở hữu xứ sanh vào cõi vô sở hữu; chứng phi tưởng phi phi tưởng xứ sanh vào cõi phi tưởng phi phi tưởng.
Câu “Ở đây, quả phúc đáo đại được phân định theo cõi sản sinh quả tương tự ở kiết sanh thức và (tiềm thức) trong kiếp sống” có nghĩa là các tâm thiện đáo đại (hay đại hành) tức tâm thiện sắc giới và vô sắc giới khi tạo tâm quả thì tâm quả đáo đại chỉ làm là 3 chức năng là kiết sanh thức, tiềm thức, và tử thức.
Cũng như tâm thiện sắc giới, khi một người chứng thiền vô sắc nếu khi mệnh chung không vì lý do gì hoại thiền thì sẽ sanh vào cõi tương ưng với tầng thiền chứng cao nhất.
Các bậc thánh hữu học nếu chứng thiền vô sắc sẽ sanh về cõi vô sắc và tùy căn duyên nhanh chậm chứng vô dư niết bàn không trở lại cảnh giới thấp hơn.
Một số chư vị a la hán tu thiền vô sắc chỉ tạo điều kiện nhập diệt thọ tưởng định chứ không tạo quả tái sanh.
Tỳ khưu Giác Đẳng dịch và biên soạn giáo trình
